Skip to Main Content

Machinevertalingen: 1. MT gebruiken?

Of je nu van vertalen je beroep maakt of gewoon af en toe snel iets wilt vertalen: vertaalmachines zijn een ontzettend handig hulpmiddel. In deze LibGuide leer je hoe een vertaalmachine werkt en hoe je deze handig en verantwoord kunt inzetten.

Machine Translation toepassen

Het is van belang dat je je ervan bewust bent dat Machine Translation niet altijd een geschikte oplossing biedt. Het leren inschatten wanneer je MT wel of juist niet kunt inzetten is een belangrijke stap naar MT-geletterdheid. Vaak kan een menselijke vertaler beter overweg met de meertalige complexiteit van de situatie.

► Via dit tabblad leer je met welke aspecten je rekening dient te houden om in te schatten wanneer MT wel of juist niet geschikt is.

Complexiteit

De te vertalen tekst of het geluid (spraak) kan mogelijk te complex zijn om door een vertaalmachine te laten vertalen. Een vertaalmachine kan op verschillende niveaus tegen complexiteit aanlopen. 

► Tekstueel: terminologie, jargon, lastige zinssneden, ...
► Context: mensen praten door elkaar, kabaal op de achtergrond, slecht geluid, ...

Of je synchroon of asynchroon vertaalt, is mede bepalend in je afweging of je MT toepast en in welke vorm.

Bij grote interculturele verschillen kan het verstandig zijn om van machinevertalingen af te zien, omdat een vertaalmachine niet kan aanvoelen welke onderwerpen mogelijk gevoelig liggen. In die gevallen wil je voorkomen dat de communicatie misloopt door een vreemde automatische vertaling.

Kosten

Tijd en geld kunnen belangrijke factoren zijn die een rol spelen in je afweging. Hoe snel wil je een anderstalige doelgroep informeren? Wat voor budget is hiervoor beschikbaar?

► Als je weinig tijd en budget hebt, is MT vaak de enige mogelijke oplossing.
► Je zult de risico's van MT moeten accepteren en deze zo goed mogelijk beperken.

Ethische aspecten

Het is niet altijd ethisch te verantwoorden om een tekst of spraak door een vertaalmachine te laten vertalen. Zo wil je bepaalde informatie niet met een machine delen of kun je de mogelijke gevolgen van een foutieve vertaling niet riskeren. 

► Wees heel terughoudend met het gebruik van een vertaalmachine als je privacygevoelige informatie bespreekt. Je kunt bv. de privacygevoelige passages anonimiseren of handmatig vertalen. Ook kun je overwegen om een professionele vertaler in te schakelen: die dienen zich altijd aan een gedragscode te houden.
► Bij juridische teksten kunnen de gevolgen van een onjuiste vertaling groot zijn. Het is daarom niet altijd verstandig om van een machinevertaling uit te gaan. Een juridisch vertaler heeft veel vakinhoudelijke achtergrondkennis en weet terminologie juist toe te passen. Een tussenvorm kan zijn om de tekst door een machine te laten vertalen en vervolgens een ervaren post-editor in te schakelen.
► Ook in de zorg is het gebruik van MT niet zonder risico's. De gevolgen van een kromme of onjuiste vertaling kunnen groot zijn voor het slagen van de behandeling. Het kan handiger zijn om een professionele tolk in te schakelen.

Wanneer MT volstaat

In sommige gevallen kun je prima MT inzetten zonder dat revisie door een post-editor nodig is. Dit geldt vooral voor vluchtige of minder complexe content (die zelden wordt gelezen). 

► Meertalige (minder complexe) FAQ's op websites
► Online recensies van hotelovernachtingen
► Informatie die snel nodig is (bv. zoekresultaten in Google)

Wanneer MT een no-go is

In andere gevallen wordt MT nooit gebruikt. Denk aan teksten die subjectief van aard zijn en veel taalgevoel vereisen.

► Literatuur
► Marketinguitingen

Alternatieven voor MT

Als het in jouw situatie niet handig is om MT in te zetten, heb je een aantal opties:

► Schakel een professioneel vertaalbureau in. Zij werken onder een gedragscode en je hoeft de brontekst daarom niet eerst te bewerken. Mogelijk werkt het vertaalbureau ook met MT, maar dan is de post-editing inbegrepen.
► Als je de benodigde kennis hebt van de bron- en doeltaal, dan kun je de tekst handmatig zelf vertalen. Besef dat dit veel tijd kost en dat het handig is als iemand je output goed naleest. 
► Schakel bij mondelinge situaties een tolk of een tolkentelefoondienst in.
► Neem contact op met Zuyd Vertalingen voor vertaling of advies. (Voor goede doelen is dit gratis.)

www.zuyd.nl | Disclaimer | Over Zuyd Bibliotheek