Skip to Main Content

Open leermaterialen: GenAI & open leermaterialen

Open leermaterialen zijn vrij toegankelijke digitale materialen die beschikbaar zijn voor hergebruik binnen het onderwijs.

Inleiding

Er bestaat geen eenduidige visie op de kansen en risico's van GenAI in relatie tot open leermaterialen. De tegenstelling is grofweg:

GenAI is het einde van Open Education, aangezien leermaterialen in een handomdraai door GenAI kunnen worden gegenereerd (bv. David Wiley, 2024).
GenAI biedt kansen voor Open Education, maar zeker ook risico's, zoals het 'rondpompen' van ongewenste bias. (bv. Robert Schuwer, 2024)


Monique Schoutsen (Radboud Universiteit) blogt over de believers en de 'sceptici' t.o.v. GenAI in het open onderwijs. Dit tabblad geeft een overzicht van enkele kansen en risico's van GenAI.

Zie ook de losse LibGuide GenAI.

Kansen

Kans 1: Versie 1.0

Generatieve AI inzetten bij de ontwikkeling van open leermaterialen kan een tijdsbesparing opleveren. Bijvoorbeeld doordat je een eerste versie door AI laat genereren of doordat je tijd bespaart op het bronnenonderzoek. Door de prompt van een ander te hergebruiken, bespaar je nog eens extra tijd. Die tijd kun je vervolgens investeren in het personaliseren van de AI-gegenereerde versie 1.0.

Kans 2: Open Prompts

Goede prompts schrijven kan een tijdrovend karwei zijn, zeker ook als je vraagt om open leermaterialen te genereren. Een kans voor het open onderwijs is om ook prompts (waarmee open leermaterialen zijn gegenereerd) zelf als open leermaterialen te delen. Dit biedt de mogelijkheid om al vroeg in het proces op de ervaringen van een ander voort te bouwen.

Kans 3: Samen ontwikkelen

Laaghangend fruit is volgens Robert Schuwer de mogelijkheid om studenten GenAI in te laten zetten om open leermaterialen (mede) te ontwikkelen. GenAI kan bijvoorbeeld zorgen voor inspiratie, een betere schrijfstijl of het kan een eerste concept opleveren. Deze werkwijze is een vorm van Open Pedagogy

Kans 4: Personaliseren

Het is handig dat je open leermaterialen van een ander mag bewerken, bv. voor een specifieke groep studenten. Zorg bijvoorbeeld dat de casuïstiek meer rechtdoet aan diversiteits- en inclusieprincipes. GenAI kan dit proces ondersteunen.

Risico's & Adviezen

Risico 1: Bias

De taalmodellen achter AI zijn met onevenredig veel westerse informatiebronnen getraind. Dit is op zich logisch, want de meeste wetenschappelijke publicaties komen uit westerse landen. Dit kan ervoor zorgen dat er bias in open leermaterialen terechtkomen: een dokter is een witte man, een misdadiger is een zwarte man, etc. Kortom: het risico bestaat op o.a. racistische en seksistische aannames.

Advies 1: Blijf kritisch

Om te voorkomen dat ongewenste stereotyperingen in jouw open leermaterialen 'sluipen', blijf je zelf in de lead. Gebruik GenAI liever om een eerste versie van het leermateriaal te genereren. Zelf zul je dan nog van alles willen aanpassen en dan kun je meteen ook kritisch beoordelen of casuïstiek e.d. wel recht doet aan inclusie- en diversiteitsprincipes.

Risico 2: Efficiency

Juist omdat een goede prompt schrijven ook een flink karwei kan zijn, zal het niet altijd een tijdsbesparing opleveren om open leermaterialen te laten ontwikkelen door GenAI. Mogelijk kom je er pas tijdens het proces achter dat de prompt engineering ook veel tijd vergt.

Advies 2: Werk slim

Laat je vooral niet tegenhouden om een slimme oplossing te zoeken. Mogelijk heeft iemand anders al een goed voorbeeld als Open Prompt gedeeld. Maar wees ook niet te perfectionistisch. Als je GenAI vooral inzet voor een eerste versie, kun je mogelijk al met minder genoegen nemen.

www.zuyd.nl | Disclaimer | Over Zuyd Bibliotheek