Digitale gegevens worden opgeslagen in bestandsformaten. Vaak wordt gebruik gemaakt van de standaardformaten van de toegepaste software. Dit geeft echter niet de garantie dat de inhoud van het bestand in de toekomst op dezelfde wijze gebruikt of weergegeven kan worden zoals bedoeld toen het bestand werd gemaakt.
Oorzaken die ervoor kunnen zorgen dat data in de toekomst onleesbaar worden:
Om dit te voorkomen en de toegankelijkheid en duurzaamheid van je data te vergroten, is het van belang een open bestandsformaat te kiezen, dat wil zeggen een formaat dat niet gebonden is aan een bepaalde softwareleverancier. Dit garandeert een lange(re) levensduur van je onderzoeksdata.
Deze bieden op de langere termijn de beste garanties wat betreft bruikbaarheid, toegankelijkheid en duurzaamheid.
| Type | Voorkeursformaat |
|---|---|
| Tekstdocumenten | • PDF/A (.pdf) • ODT (.odt) |
| Platte tekst | Unicode text (.txt) |
| Spreadsheets |
• ODS (.ods) |
| Statistische data | • SPSS (.dat) (.sps) • STATA (.dat) (.DO) • R • JASP (.csv) (.html) |
| Afbeeldingen (raster) | • JPEG (.jpg) (.jpeg) • TIFF (.tif) (.tiff) • PNG (.png) • JPEG 2000 (.jp2) • DICOM (.dcm) |
| Afbeeldingen (vector) | SVG (.svg) |
| Afbeeldingen (georeferentie) | GeoTIFF (.tif) (.tiff) |
| Audio | • MXF (.mxf) • BWF (.bwf) • Matroska (.mka) • FLAC (.flac) • OPUS |
| Video | • MXF (.mxf) • Matroska (.mkv) |
| Opmaaktaal |
• XML (.xml) Indien benodigd: |
| Databases | • SQL (.sql) • SIARD (.siard) • tabellen uit DB (.csv) |
| Computer Aided Design (CAD) | • AutoCAD DXF versie R12 (ASCII) (.dxf) • SVG (.svg) |
| 3D | • WaveFront Object (.obj) • Polygon file format (.ply) • X3D (.x3d) • COLLADA (.dae) |
| RDF | • RDF/XML (.rdf) • Trig (.trig) • Turtle (.ttl) • NTriples (.nt) • JSON-LD |
| Geografische Informatie (GIS) | • GML (.gml) • MIF (.mif) • MID (.mid) • GeoJSON (.json) |
| Raster GIS | ASCII GRID (.asc) (.txt) |
| Computer Assisted Qualitative Data Analysis (CAQDAS) | REFI-QDA (.qdpx) |
Deze worden naast de voorkeursformaten veel gebruikt, maar hebben matige tot redelijke scores wat betreft bruikbaarheid, toegankelijkheid en robuustheid op de lange termijn.
| Type | Acceptabel formaat |
|---|---|
| Tekstdocumenten | • MS Word (.doc) (.docx) • OOXML (.docx) • RTF (.rtf) • PDF (.pdf) |
| Platte tekst | Non-Unicode text (.txt) |
| Spreadsheets |
• MS Excel (.xls) (.xlsx) |
| Statistische data | • SAS (.7bdat) (.sd2) (.tpt) • SPSS portable (.por) • SPSS (.sav) • STATA (.dta) • JASP (.jasp) |
| Afbeeldingen (raster) | |
| Afbeeldingen (vector) | • Adobe Illustrator (.ai) • EPS (.eps) • WMF/EMF (.wmf) (.emf) • CDR (.cdr) |
| Afbeeldingen (georeferentie) | • TIFF World File (.tfw) (.tif) • JPEG World File (.jgw) (.jpg) • ERDAS IMAGINE File Format (.img) |
| Audio | • WAVE (.wav) • AIFF (.aif) (.aiff) • MP3 (.mp3) • AAC (.aac) (.m4a) • OGG (.ogg) |
| Video | • MPEG-2 (.mpg) (.mpeg) (.m2v) (.mpg2) • MPEG-4 (.mp4) (.m4a) (.m4v) • AVI (.avi) • QuickTime (.mov) (.qt) |
| Opmaaktaal |
• SGML (.sgml) |
| Databases | • MS Access (.mdb) (.accdb) (versie 2000 of later) • dBase (.dbf) (versie 7 of later) • HDF5 (.hdf5) (.he5) (.h5) |
| Computer Aided Design (CAD) | • AutoCAD DXF, versie anders dan R12 (ASCII) (.dxf) • DWG (.dwg) • DGN (.dgn) |
| 3D | • Blender (.blend) • Autodesk FBX (.fbx) • 3D PDF (.pdf) |
| RDF | |
| Geografische Informatie (GIS) | • ESRI shapefiles ((.shp) en bijbehorende bestanden) • MapInfo ((.tab) en bijbehorende bestanden) • KML (.kml) • Esri Geodatabase (.gdb) • Projectbestanden/Workspaces (.mxd) (.wor) (.qgs) |
| Raster GIS | • ESRI GRID ((.grd) en bijbehorende bestanden) • Surfer Grid (.grd) (.srf) • ERDAS IMAGINE File Format (.img) |
| Computer Assisted Qualitative Data Analysis (CAQDAS) | • ATLAS.TI copy bundle • NVivo project file |
De tabellen zijn overgenomen uit:
Data Archiving and Networked Services (DANS). (2015 september). Preferred formats [versie 3.0]. Den Haag: DANS.
Op deze website vind je per data type extra uitleg:
